Putini e ka humbur Perëndimin, ky nuk ishte plani i tij

Rusia gjithmonë ka pasur nevojë për Perëndimin dhe ka përfituar nga kontakti me të. Për shkak të një lufte të panevojshme, Putin e ka humbur atë përgjithmonë.

Nga Michael Kimmage

Kur Vladimir Putin pushtoi Ukrainën në vitin 2022, ai po hidhte zaret kundër Perëndimit. Perëndimi – i kuptuar si Evropa dhe Shtetet e Bashkuara – me siguri supozoi ai, nuk do të kishte guximin për të shpëtuar Ukrainën,. As i bashkuar dhe as efektiv, Perëndimi kishte një histori të gjatë dështimesh në Afganistan, Irak, Libi dhe Siri. Fitorja e Rusisë do të provonte se epoka e artë e Perëndimit kishte mbaruar, duke e liruar Rusinë të partnerizohej me Kinën dhe vende të tjera në ngritje, duke u rikthyer sërish në skenën botërore.

Zari i Putinit nuk u shpërblye. Ndërsa lufta vazhdon e vazhdon, Kremlini ka ndjekur një qasje dypalëshe ndaj Perëndimit. Brenda vendit, Kremlini e ka demonizuar atë, duke i inkurajuar rusët të mblidhen rreth Putinit në një betejë qytetërimi. Nga jashtë vendit, Rusia është përpjekur të ndajë Perëndimin, duke larguar dyshuesit dhe disidentët nga koalicioni pro-Ukrainë. Në këtë projekt, zgjedhja e Donald Trump në nëntor supozohej të ishte një pikë kthese. Perëndimi do të shqyhej në copa, duke ia lënë Ukrainën Rusisë.

Këto shpresa rezultuan iluzore. Pas entuziazmit fillestar, Trump është ftohur me homologun e tij rus, duke iu referuar së fundmi atij si “i çmendur”. Ai mund të veprojë ende sipas dëshirës së tij të deklaruar për të bërë biznes me Putinin, por nuk do të jetë në gjendje të shpëtojë as Ukrainën dhe as Perëndimin. Faktet kokëforta e e bëjne tw pamundur këtë, transmeton Periskopi.

Lufta brutale e Rusisë e ka tmerruar dhe tronditur Perëndimin, duke e shtyrë atë në një përpjekje kolektive për përmbajtje dhe duke e kthyer Evropën përfundimisht kundër Rusisë. Këto zhvillime, larg të qenit të parëndësishme ose të përkohshme, do të kufizojnë perspektivat e Rusisë për siguri dhe prosperitet për dekadat e ardhshme.

Rusia gjithmonë ka pasur nevojë për Perëndimin dhe ka përfituar nga kontakti me të. Për shkak të një lufte të panevojshme, Putin e ka humbur atë përgjithmonë.

Larg nga të qenit e shkëputur, Rusia ka qenë një pjesë organike e çështjeve evropiane që nga shekulli i 17-të. Deri në shekullin e 18-të, Rusia ishte një perandori në Evropë, pasi iu bashkua Prusisë dhe perandorisë së Habsburgëve në copëtimin e Polonisë. Ushtarët rusë arritën në Paris në 1814, dhe gjatë gjithë shekullit të 19-të Rusia ishte thelbësore për luftën dhe paqen në Evropë. Dinastia Romanov kishte të afërm të ngushtë në shumicën e kryeqyteteve evropiane, ndërsa asimilimi i kulturës evropiane shkaktoi një rilindje artistike në Rusi. Tregtia dhe teknologjia nga Evropa rritën pasurinë dhe fuqinë e Rusisë.

Fazat e izolimit shënuan shekullin e 20-të të Rusisë. Megjithatë, Bashkimi Sovjetik, një fëmijë i luftës dhe revolucionit, nuk pushoi kurrë së qeni një fuqi evropiane. Bashkimi Sovjetik e adhuronte Karl Marksin, një mendimtar evropian, dhe qëllimi i tij ishte gjithmonë të formësonte Evropën, e cila deri në vitin 1945 ishte bërë një realitet i ndërlikuar për evropianë të panumërt. Pas Luftës së Dytë Botërore, Moska sundoi gjysmën e Evropës, duke e lënë gjysmën tjetër të preokupuar me kërcënimin sovjetik. Në vitin 1989, ndërsa pushteti sovjetik filloi të shpërbëhej, lëvizjet reformuese në Bashkimin Sovjetik u kryqëzuan me lëvizjet revolucionare në Evropën Lindore dhe Qendrore – dhe anasjelltas. Mikhail Gorbaçov foli me lirikë për një “shtëpi të përbashkët evropiane” nga Lisbona në Vladivostok.

Marrëdhëniet e Putinit me Perëndimin kanë qenë më pak të përzemërta. I fiksuar pas dështimeve të supozuara të viteve 1990, ai kërkoi të bllokonte kategorikisht zgjerimin e NATO’së në vend që të negocionte një sërë kërkesash të arsyeshme në lidhje me bazat, stacionimin e trupave dhe vendosjen e raketave. Duke dështuar në arritjen e një marrëdhënie pune me NATO’në, Putin lejoi që frika e tij për pavarësinë e Ukrainës të përhapej. Kjo çoi në vitin 2014 në aneksimin e Krimesë nga Rusia dhe ndërhyrjen në Ukrainën lindore. Tetë vjet më vonë, zelli i tij për sundim mbi Ukrainën shpërtheu në një luftë të tmerrshme, duke provokuar ndarjen më të rëndë me Perëndimin në historinë moderne të Rusisë.

Por është gabim të thuhet se Putin synonte të ndante marrëdhëniet e Rusisë me Perëndimin. Ai donte t’i riorientonte ato në favor të tij, duke rimarrë një rol në çështjet evropiane duke dobësuar Perëndimin. Nëse Rusia do ta kishte fituar shpejt luftën e saj në vitin 2022, ai mund të kishte marrë atë që donte. Rusia mund të kishte pretenduar një vend në Evropën Lindore. Një Perëndim i ndëshkuar mund të ishte përkulur para aftësisë ruse, duke e shkatërruar aleancën e NATO-s. Vendet fqinje të panikuara mund të ishin shkëputur nga NATO ose Bashkimi Evropian, duke fituar favorin e Moskës. Marrëdhënia transatlantike, themeli i Perëndimit, mund të ishte çarë.

Asnjë nga këto nuk ka ndodhur. Në vend të kësaj, zoti Putin ka bërë diçka shumë më të keqe për vendin e tij sesa nisja e një lufte të pafituar dhe të pafitueshme: Ai e ka detyruar Evropën të organizohet si një kundërpeshë ushtarake ndaj Rusisë. Gjermania po riarmatoset me shpejtësi; modele të reja të konsultimit dhe bashkëpunimit ushtarak po përhapen në të gjithë Evropën; Finlanda dhe Suedia janë bashkuar me NATO’në dhe Brexit është lënë mënjanë nga një marrëveshje kuptimplote sigurie midis Britanisë dhe Bashkimit Evropian. Po mblidhen burime të jashtëzakonshme për ta mbajtur Rusinë jashtë Evropës. Rruga e vetme e Rusisë për një partneritet të ardhshëm me Evropën është t’i japë fund luftës sipas kushteve të Ukrainës, gjë që Putin nuk do ta bëjë.

Putin ka arritur gjithashtu të armiqësojë një president amerikan, Donald Trump, i cili nuk qe në gjendje ta rikthejë Rusinë në Grupin e 7 vendeve – nga i cili Rusia u përjashtua në vitin 2014 – ose ta përfshijë Rusinë në procedurat normale të diplomacisë evropiane. Kur Trump u rikthye në detyrë, ai nuk dukej se e kuptoi se çfarë kishte hequr dorë Putin duke iu drejtuar luftës. Rusia nuk mund të përdorë më bindjen në Ukrainë ose në Evropë dhe nuk ka as afër forcën e mjaftueshme për të pushtuar të parën, për të mos përmendur të dytën. Putin është dëbuar nga Evropa. Trump, edhe nëse do të donte, nuk mund ta shpëtojë Rusinë nga izolimi i saj.

Në samitin e NATO-s këtë javë, do të ketë debate të nxehta rreth të gjitha atyre që aleanca nuk ka arritur që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Ukrainasit ende po vuajnë. Rusia ende po merr territor. Kina, Irani dhe Koreja e Veriut ende po mbështesin përpjekjet ruse të luftës. Ekonomia ruse ende po kalon vështirësi; nuk ka asnjë lëvizje të dukshme kundër luftës në Rusi. Por Rusia është stopuar në mënyrë efektive në Ukrainë, dhe Evropa mund të jetojë pa Rusinë, ashtu si edhe Shtetet e Bashkuara. Perëndimi mund ta përballojë humbjen e Rusisë, sado mirë që do të ishte të kishte një Rusi paqësore pranë tij.

Humbja e Perëndimit nga Rusia, në të kundërt, është një pengesë e rëndë që do t’i duhen breza për t’u ndrequr. Është zgjedhja e Putinit dhe tragjedia e Rusisë.|New York Times

*Autori, Michael Kimmage është historian i Luftës së Ftohtë dhe ekspert i marrëdhënieve SHBA-Rusi