The Guardian: Kosova voton për t’i dhënë fund krizës politike

Qytetarët e Kosovës po votojnë në zgjedhje të parakohshme parlamentare me shpresën për t’i dhënë fund ngërçit politik që ka përfshirë vendin gjatë pjesës më të madhe të këtij viti, shkruan The Guardian.

Sipas gazetës britanike, zgjedhjet e jashtëzakonshme u shpallën pasi partia në pushtet e kryeministrit Albin Kurti, Lëvizja Vetëvendosje, dështoi të formojë qeverinë, pavarësisht se doli e para në zgjedhjet e 9 shkurtit. Ky bllokim politik shënon herën e parë që Kosova nuk ka arritur të formojë qeveri që nga shpallja e pavarësisë nga Serbia në vitin 2008, pas luftës së viteve 1998–1999 dhe fushatës së bombardimeve të NATO-s.

Sipas The Guardian, mbetet e paqartë nëse VV do të arrijë të sigurojë shumicën në Kuvendin me 120 deputetë, pasi partitë kryesore opozitare kanë refuzuar një koalicion. Sipas ligjit zgjedhor të Kosovës, 20 ulëse parlamentare u takojnë automatikisht përfaqësuesve të komunitetit serb dhe pakicave të tjera.

The Guardian paralajmëron se një tjetër rezultat i paqartë do ta thellonte më tej krizën politike. Kosova ende nuk ka miratuar buxhetin për vitin e ardhshëm, duke ngritur shqetësime për pasoja negative në ekonominë tashmë të brishtë të vendit me rreth dy milionë banorë.

Ndërkohë, Kuvendi duhet të zgjedhë edhe presidentin e ri në muajin mars, pasi mandati i presidentes Vjosa Osmani përfundon në fillim të prillit. Nëse dështon edhe ky proces, vendi do të përballej me zgjedhje të tjera të parakohshme.

Partitë kryesore opozitare, Lidhja Demokratike e Kosovës dhe Partia Demokratike e Kosovës, e kanë akuzuar Kurtin për autoritarizëm dhe për përkeqësim të marrëdhënieve me aleatët perëndimorë, SHBA-në dhe Bashkimin Evropian, që nga ardhja e tij në pushtet në vitin 2021. Kurti, ish-i burgosur politik gjatë sundimit serb në Kosovë, ka mbajtur qëndrim të ashpër në dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja për normalizimin e marrëdhënieve me Beogradin, çka ka sjellë masa ndëshkuese nga BE-ja dhe SHBA-ja.

“Nuk ka sondazhe të besueshme parazgjedhore, por në zgjedhjet e fundit Vetëvendosje fitoi rreth 42% të votave, ndërsa dy partitë kryesore rivale së bashku rreth 40%. Analistët vlerësojnë se edhe ndryshimet më të vogla në rezultate mund të jenë vendimtare për ndarjen e pushtetit”, shkruan mediumi.

Ilmi Deliu, një pensionist 71-vjeçar nga Prishtina, i tha gazetës se shpreson që zgjedhjet të sjellin ndryshim, përndryshe “do të përfundojmë në humnerë”.

Gazeta kujton gjithashtu tensionet në veri të Kosovës, ku në vitin 2023 pati përleshje të dhunshme me serbët lokalë, gjatë të cilave u plagosën dhjetëra paqeruajtës të NATO-s. Si hap pozitiv, këtë muaj kryetarët serbë të komunave në veri morën pushtetin në mënyrë paqësore pas zgjedhjeve lokale.

Kosova mbetet një nga ekonomitë më të varfra në Evropë dhe është një nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor që synojnë anëtarësimin në Bashkimin Evropian. Megjithatë, si Kosova ashtu edhe Serbia janë paralajmëruar se normalizimi i marrëdhënieve mes tyre është kusht kyç për përparim drejt BE-së.